SPIRALI KANNGUSSAK (IUD)
Piffissamut sivisunerusumut pitsaasoq, ajornartoornermilu.
TOQQAGAQ IONEQARTOQ
Spirali una mikisoq T-tut ilusilik, illissamut ikkunneqartartoq, kanngussannik ungerutissanik imaqarpoq. Spiralitut kanngussattut ilisimaneqarpoq, hormoninillu aniatitsineq ajorpoq, kisiannili kanngussannik-ioninik, peersamik unitsitsisunik mannissamillu kinguaassaqalersitsinaveersaartunik. Peersaq mannissamut pulagaluarpat, kanngussaap mannissaq kinguaassaqalersimasoq illissap ameraasaanut nippunnissaa pinaveersaartittarpaa, taamaasilluni naartulernissamut suli illersuutaasarluni.
Naartunaveersaatit ilaat imaanngilaq tamanut tulluuttuusut, taamaattumik spirali kanngussak pillugu nakorsavit oqaloqatigeqqaarnissaa pingaaruteqarpoq. Aalajangeruit spirali kanngussak ilinnut tulluartuusoq, iliuuseqarpallaartariaqanngilatit. Nakorsavit spirali ikkutissavaa, tamatumalu kingorna ukiuni 5-init 8-nut atuutissaaq. Peerneqaqqippat, timit nalinginnaasumut uteqqipallassaaq.
SUNNIUT – NALINGINNAASUMIK ATUINEQ
Hormonit
Spirali kanngussak hormoninik aniatitsineq ajorpoq, naartunissarli pinaveersaartinniarlugu kanngussannik-ioninik atuilluni.
Atornera
Spirali kanngussak illissamut nakorsamit ikkunneqartarpoq, ukiunilu 5-init 8-nut ikkusimasinnaalluni.
Aaqartarnerit
Arnat kanngussammik spiraleqartut sakkortunerusumik aaqarnermi anniarneq misigisarsinnaavaat. Tamanna spiralip hormonimik akullip akerleraa, spirali hormonimik akulik nalinginnaasumik aaqarnermik annikillisitsisarmat anniarnikillisitsisarlunilu.
Spiralimik kanngussammik ikkussivigitinneq annernarpa?
Spiralimik kanngussammik ikkussivigitinneq arnanut amerlanerpaanut ajornartorsiutaaneq ajorpoq. Iluaalliornerli annikillisarniarlugu, nakorsap innersuussutigisinnaavaa ikkussivigitinnginnermi qerititsineq atorneqassasoq. Arnat ilaat ikkussivigitereernermi anniartarput silaallu kaavittarlutik, tamannali piffissap sivikitsup ingerlanerani qaangiuttarpoq.
Spirali kanngussak qanoq sivisutigisumik atussallugu isumannaatsuua?
Spirali kanngussak ukiuni 5-init 8-nut ikkusimasinnaavoq. Tamatuma kingorna nutaamik taarserneqassaaq. Naartunaveersaat iluarisimagukku, spiralip kanngussaap atuinnarnissaanut nakorsat oqaloqatigisinnaavat.
Kanngussammik spiraleqarluni tampon atorneqarsinnaava?
Nalequtaqarnissaq innersuussutigineqarpoq. Tamponinik atoruit, taarsikulasariaqarput, soorlu mianerissagit tamponip peernerani spirali kanngussak nusuttoornissaanut.
Meerartaarniarlungami aalajangeruma?
Arnap spirali kanngussak atorunnaaruniuk, arnatut spiralimik kanngussammik atorsimanngisaannartutut sukkatigisumik naartusinnaalissaaq. Soorunami ukioqqortusiartornermi naartusinnaaneq appariartortarpoq, pissutsillu allat apeqqutaapput spiralimut kanngussammut tunngassuteqanngitsut.
Aapparma imaluunniit uanga atoqatigiinnitsinni spirali hormonimik akulik malugisinnaassavaa?
Illit aappavilluunniit atoqatigiinnermi malugisinnaasussaanngilarsi. Malugisinnaagussiuk, nakorsavit spirali inissaminiinnersoq nakorsamit misissorneqareernissaata tungaanut atoqatigiinngikkallartariaqarpusi.
Spiralimut kanngussammut atatillugu aaqarnermi anniarnerit qanoq sivisutigisumik atuuttarpat?
Arnarpassuarnut qilusoornerit qaangiutipallattarput. Arnalli allat sivisunermik atorsinnaasarpaat. Qilusoornerit sakkukilliartussapput, ikkutereerneranilli sapaatip akunnialunni uteqqiassinnaallutik.
Spiralip allunaasartaa malugisinnaanngilara. Malusigisinnaasussaavara?
18 procentit missaasa allunaasaq malugisinnaanngilaat. Allunaasaq ammanermi qullasinnerusumik inissisimasinnaavoq imaluunniit illissap paavani qipisinnaalluni, tamanna nalinginnaasumik ajorneq ajorpoq.
SIUNNERSORNEQARNISSAQ PISARIAQARTIPPIUK?
Peqqissaanermik suliaqartoq oqaloqatigiuk
PAASISARIAQAKKATIT
UKIUT 5 - 8
Ukiut 8 tungaanut illersuuteqarpoq.
< AKUNNERIT 120
Piffissami tassani, spirali kanngussak ikkunneqarsinnaavoq ajornartoornermilu naartunaveersaatitut atorneqarsinnaalluni.
ARNAT 168 MILLIONIT
Nunarsuaq tamakkerlugu spiralimik kanngussammik arnat atuisut amerlassusaat.
- Akornuteqanngitsumik atoqatigiinnissamut periarfissiivoq.
- Ukiuni 5-init 8-nut ikkusimasinnaavoq, qaqugukkulluunniit peerneqarsinnaalluni.
- Ajornartoornermi naartunaveersaatitut atorneqarsinnaavoq, illersuuteqarani atoqateqarnerup kingorna ullut tallimat iluanni ikkunneqaruni.
- Hormoninik imaqanngilaq, arnanullu hormoninut atatillugu saniatigut sunniutinik malugisaqartartunut periarfissaalluni.
- Spiralip peerneqareernerani, naartusinnaassuseq nalinginnaasunngoqqittarpoq.
- Ikkussineq peersinerlu nakorsamit suliarineqassaaq.
- Arnat ilaasa spirali kanngussak atuleraagamikku qilusoortalersinnaasarput, nikerartumik aaqartalersinnaallutik, niaqorluttalersinnaapput, iluaalliuuteqarsinnaallutik akneqalersinnaallutillu.
- Spiralip kanngussaasup nikilaarsinnaanissaanut sunniutaatalu appalaarsinnaaneranut annikitsumik aarlerinaateqarpoq
- HIV/AIDS-imut imaluunniit kinguaassiutitigut nappaatinut allanut illersuutaanngilaq.
- Arnat ilaasa misigisarpaat aaqartarnerup sivitsornera, aaqartarnerup sakkortulinera aamma anniarneruneq.
KALAALLIT NUNAANNI NAARTUNAVEERSAATIT AKEQANNGILLAT
- NAARTUNAVEERSAATIT ATORSIGIT IMMISSINNULLU PAARALUSI
Nalunngiliut usuup puuinik atugassannik akeqanngitsumik, piffissamik inniminneeqqaarnak napparsimavimmut aalliinnariaallutit?
Usuup puuata saniatigut naartunaveersaateqarnissat pitsaassaaq. Kalaallit Nunaanni iluanaarputit naartunaveersaatit assigiinngitsut akeqanngitsumik pisinnaagakkit, ilinnut tulluartut toqqarsinnaallugit.
P-pillit ullut tamaasa iisassaapput. Eqqaamasinnaaneq ajorukkit imaluunniit ullut tamaasa iisisarnissat aporfigigukku, naartunaveersaatit attartuut toqqarsinnaavatit, assersuutigalugu hormonspirali imaluunniit p-stavi. Hormonspirali ukiunit pingasunit ukiut arfinillit tungaannut atasarpoq, apeqqutaalluni sorleq atornerit.
Naartunaveersaatit pillugit peqqissaasumik oqaloqateqarit, paasisaqarfiginiassavatit. Atoqatigiinneq nuannernerpaasarpoq, atoqatigeereeraanni kinguaassiutitigut nappaatit imaluunniit naartunissaq eqqarsaatigisussaanagu.
