P-KAPUUT QAAMMATINI PINGASUNI ATUUTTOQ
Kapitinnerup ataatsip qaammatit 3-t tungaannut illersussavaatit.
SIVIKITSUNNGUUVOQ
P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq hormonimik gestagenimik kapitinneruvoq, mannissap kaanngarnissaanik pinaveersaartitsisoq kiisalu illissap paavani aniasumik kinernerulersitsisoq, taamaasilluni anisuumik qaangeruminaatsisitsisoq. P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq naartunaveersaatit hormonitallit allat, ass. iisartakkat naartunaveersaatit assigingajalluinnarlugit atuuttarpoq, allaanerussutigaali kapitinneq ataaseq qaammatini 3-ni atuuttarmat. Tamanna isumaqarpoq, kapitissimaguit peqqissimisinnaannginnavit.
P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq ilinnoortuusoq aalajangeruit, nakorsap tunissavaatit. Taamaallaat kapitinnissavit tullianut piffissaqarluarlutit nakorsamut isumaqatigiissuteqaannassaatit, qaammammut ataasiarlutit imaluunniit qaammatit pingasukkaarlugit, tassani qulakkeerniarlugu, p-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq sapinngisamik sunniuteqarnerpaassasoq. Naartusinnaaleqqinnissaq kissaatigilissagukku kissaatigilerukkulu, nakorsavit oqaloqatiginissaa pingaaruteqarpoq, naartulersinnaanissannut piffissaq sivisulaarsinnaammat.
SUNNIUT – NALINGINNAASUMIK ATUINEQ
Hormonit
Aap. P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq hormoninik, timimut tamarmut siaruaanneqartunik akoqarpoq.
Atornera
P-kapuutip qaammatini pingasuni atuuttup sunniutaa qaammatini 3-ni atuuttarpoq, pingaaruteqarporlu sunniutaa attatiinnarniarlugu piffissaq eqqorlugu kapiteqqittarnissaq.
Aaqartarnerit
P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq nikerartunik aaqartitsisinnaavoq. Pisut ilaanni aaqartarneq sakkukillisinnaavoq, sivikillisinnaalluni imaluunniit aaqassaavittoqarsinnaalluni.
Meerartaarusullungami aalajangeruma?
Qanorittuussusaa apeqqutaalluni, p-kapuutip qaammatini pingasuni atuuttup atorunnaarneranit ukiup ataatsip tungaanut naartulersinnaanerit nalinginnaasumut uteqqinniarsinnaavoq. Piffissarli arnamit arnamut nikerartarpoq.
Angutinut p-kapuut qaammatini pingasuni atuuttartumik peqarpa?
Angutinut p-kapuutit qaammatini pingasuni atuuttut ineriartortinneqarnikuupput, kisianni suli misilerarneqarput. Angutinut maannamut naartutitsinaveersaatituat tassapput usuup puui, pinaveersaarneq imaluunniit kinguaassiorsinnaajunnaarsitsineq.
Kapitinnissat tullii aaqalernissap aallartinnissaanut atatillugu pilersaarusiorneqassappat?
Kapitinnissamut pilersaarutinut aaqartarnerit aalajangiisuunngillat. P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq qaammatit pingasukkaarlugit tunniunneqartariaqarpoq, aaqartarnerit apeqqutaatinnagit.
P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq qanoq sivisutigisumik sunniuteqartarpa?
Sapaatit akunneri 12 aamma 13 missaanni.
P-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq oqimaalisitsisarpa?
P-kapuutip qaammatini pingasuni atuuttup saniatigut sunniutigisinnaasaata ilagivaat oqimaallineq, pingaartumik oqimaappallaaleriaannaaguit.
SIUNNERSORNEQARNISSAQ PISARIAQARTIPPIUK?
Peqqissaanermik suliaqartoq oqaloqatigiuk
PAASISARIAQAKKATIT
10
Nunat amerlassusai arnat tamarmik affaasa p-kapuut qaammatini pingasuni atuuttoq naartunaveersaatitut pingaarnertut atuiffiat.
> Ukiut 2
Ukiuni arlalinni kipisuitsumik atuinermit saarnup ipiutaasartai annaaneqarsinnaapput.
Ukioq 1 tikillugu
Naartusinnaassutsip nalinginnaasunngoqqinnissaanut piffissaq.
- Sunniut sapaatip akunnerini 12-init 13-inut atuuttarpoq.
- Akornuteqanngitsumik atoqatigiinnissamut periarfissiivoq.
- Naartunaveersaammut piumasaqaataavoq, sapaatip akunnerisa nakkutiginissaat, ilisimaneqassammat qaqugukkut nutarsarneqassanersoq, soorlu piffissaq eqqorlugu tunniunneqartassasoq sunniuteqarnerpaassappat.
- Arnat ilaat niaqorlulertarput, isumaat eqqoruminaattarlutik, imaluunniit kapitiffimmi ungillerisarlutik aappillertoortarlutillu.
- HIV/AIDS-imut imaluunniit kinguaassiutitigut nappaatinut allanut illersuinngillat.
KALAALLIT NUNAANNI NAARTUNAVEERSAATIT AKEQANNGILLAT
- NAARTUNAVEERSAATIT ATORSIGIT IMMISSINNULLU PAARALUSI
Nalunngiliut usuup puuinik atugassannik akeqanngitsumik, piffissamik inniminneeqqaarnak napparsimavimmut aalliinnariaallutit?
Usuup puuata saniatigut naartunaveersaateqarnissat pitsaassaaq. Kalaallit Nunaanni iluanaarputit naartunaveersaatit assigiinngitsut akeqanngitsumik pisinnaagakkit, ilinnut tulluartut toqqarsinnaallugit.
P-pillit ullut tamaasa iisassaapput. Eqqaamasinnaaneq ajorukkit imaluunniit ullut tamaasa iisisarnissat aporfigigukku, naartunaveersaatit attartuut toqqarsinnaavatit, assersuutigalugu hormonspirali imaluunniit p-stavi. Hormonspirali ukiunit pingasunit ukiut arfinillit tungaannut atasarpoq, apeqqutaalluni sorleq atornerit.
Naartunaveersaatit pillugit peqqissaasumik oqaloqateqarit, paasisaqarfiginiassavatit. Atoqatigiinneq nuannernerpaasarpoq, atoqatigeereeraanni kinguaassiutitigut nappaatit imaluunniit naartunissaq eqqarsaatigisussaanagu.
