AAQARNISSAT KINGUAATTOORPA? UTAQQIKATANNARPOQ
Pingaaruteqarpoq eqqaamassallugu kisimiinnginnerit
Aaqartarnivit nikerarsinnaanera nalinginnaasuuvoq. Nalinginnaasumik piffissaq eqqorlugu aaqartaraluaruilluunniit, aaqarnissavit kinguaattoornera arlalinnik pissuteqarsinnaavoq – naartunermit stressernermu, imaluunniit oqileriasaarneq oqimaaleriasaarnerlu pissutaasinnaapput. Qanittukkut illersuuteqarnak atoqateqarsimaguit, imaluunniit naartunaveersaatit iluaqutaanngissimasinnaappat, isumaliutersuutissaqarputit.
Aaqanngitsoorninnut peqqutaasinnaasut
Naartunermut ersiutit siulliit ilagaat aaqalinngitsoorneq. Isumannaatsuunngitsumik atoqateqarsimaguit naartunermut misiliummik pinissat pisariaqassaaq. Naartunngikkuit aaqanngitsoorninnut nassuiaatit allaasinnaapput:
Uippakajaarneq
Uippakajaarnerup kingunerisaanik aaqartarnerit allanngorsinnaavoq univillunilu. Sivisuumik uippakajaarneq atoraanni timip hormoninik pilersornera innarlersinnaavoq, tamannalu mannissanik kaanngartoqarnissaanut ajoqutaasarluni aaqarnermullu sunniuteqartarluni. Uippakajaarneq aaqanngitsoorninnut sunniutaasorigukku, uippakajaarninnut peqqutaasoq sunnerniarsinnaavat. Toqqissisimanngikkuit imaluunniit qaammatialuit qaangiuppata aaqartarnerit uteqqinngippat nakorsamik attaveqarit.
Timersorneq
Timersorpallaarujussuarnerup hormonit aaqalersitsisartut innarlersinnaavaa. Timersortarnivit aaqarunnaarsissimassagaatit ilimagigukku, nakorsamik oqaloqateqarnissat pitsaasinnaavoq.
oqimaassutsip allanngornera
Oqimaassutsivit allanngoriasaarnerata aamma aaqartarnerit allanngortissinnaavaa. Ingammik oqilerujussuarsimaguit orsoqannginnerup mannissavik kaanngarnissaraluat sunnersinnaavaa, taamaasillutillu aaqanngitsoorlutit.
Naartunaveersaatit
Naartunaveersaatit sivisuumik sunniuteqartartut atorukkit, assersuutigalugu hormonspirali imaluunniit p-stavi, tamanna aaqartarninnut sunniuteqarsinnaavoq. Naartunaveersaatit ilai sivikinnerusumik annikinnerusumillu aaqartitsisinnaapput, ilaallu aaqartarunnaarsitsisinnaallutik. Tamanna naliginnaavoq uloriarnaranilu.
Naartunaveersaatit suut aaqarninnik sivikinnerulersitsisarnersut takuuk
Qanoq iliussavit
Aaqarnissap kinguaattoornerani naartulersimasinnaanerup eqqarsaatiginera nalinginnaasuuvoq, naartulersimasinnaaguillu ima iliorsinnaavutit:
KALAALLIT NUNAANNI NAARTUNAVEERSAATIT AKEQANNGILLAT
- NAARTUNAVEERSAATIT ATORSIGIT IMMISSINNULLU PAARALUSI
Nalunngiliut usuup puuinik atugassannik akeqanngitsumik, piffissamik inniminneeqqaarnak napparsimavimmut aalliinnariaallutit?
Usuup puuata saniatigut naartunaveersaateqarnissat pitsaassaaq. Kalaallit Nunaanni iluanaarputit naartunaveersaatit assigiinngitsut akeqanngitsumik pisinnaagakkit, ilinnut tulluartut toqqarsinnaallugit.
P-pillit ullut tamaasa iisassaapput. Eqqaamasinnaaneq ajorukkit imaluunniit ullut tamaasa iisisarnissat aporfigigukku, naartunaveersaatit attartuut toqqarsinnaavatit, assersuutigalugu hormonspirali imaluunniit p-stavi. Hormonspirali ukiunit pingasunit ukiut arfinillit tungaannut atasarpoq, apeqqutaalluni sorleq atornerit.
Naartunaveersaatit pillugit peqqissaasumik oqaloqateqarit, paasisaqarfiginiassavatit. Atoqatigiinneq nuannernerpaasarpoq, atoqatigeereeraanni kinguaassiutitigut nappaatit imaluunniit naartunissaq eqqarsaatigisussaanagu.